Papier maché paddenstoelen

Het mooiste (en misschien wel enige mooie) aan de herfst vind ik de paddenstoelen. Ze hebben iets magisch. Ze zijn dier noch plant en toch leven ze een heel ondergronds leven, waarbij het enige zichtbare deel natuurlijk de paddenstoel zelf is. Het is jammer dat ze zich niet zomaar laten planten, want dan zou ik allang een mooie vliegenzwam-border hebben.

Maar om de paddenstoelen-magie toch in huis te krijgen, maak ik, zodra de eerste tekenen van de herfst zich aandienen in september, heel graag paddenstoelen van papier maché. Het liefst natuurlijk vliegenzwammen, want die hebben zo'n enorme zeg-Roodkapje-waar-ga-je-hene-vibe.

Papier maché paddenstoelen zijn ontzettend gemakkelijk zelf te maken. Je hebt de volgende dingen nodig:

- satéprikkers

- krantenpapier

- knutsellijm en behanglijm (om het krantenpapier beter te kunnen vormen)

- witte en gekleurde verf

Optioneel:

- karton (voor de paddenstoelen met een grote, platte hoed)

- wit crêpe papier (om textuur aan te brengen)

En voor je begint: bestudeer wat plaatjes zodat je een goed beeld hebt van wat je wil gaan maken. Gebruik tijdens het maken eventueel je plaatje om te kijken of je nog op de juiste weg zit. Uiteraard mag je natuurlijk ook helemaal los gaan en fantastische fantasie paddenstoelen maken.

De basis van de paddenstoel maak je door het bovenste deel van de satéprikker te omwikkelen met krantenpapier. Hiervoor draai je een brede strook eerst tot een soort touw en dat wikkel je om de satéprikker. Zorg dat je een aantal centimeter aan de onderkant van je prikker vrijhoudt, zodat je deze als handvat kan gebruiken tijdens het schilderen. Daarna kun je hem als duvel gebruiken, mocht je de paddenstoel ergens op willen monteren. Laat boven je steel ook wat ruimte vrij waar je de hoed op kunt monteren.

Door de strook krantenpapier eerst met behanglijm in te smeren, maak je een strakker en soepeler touw en kun je het ook nog vormen als het om de prikker is gewikkeld. Als je behanglijm gebruikt, zal je de paddenstoel wel goed moeten laten drogen voor je hem kan schilderen.

De onderkant van de steel is vaak wat dikker dat de rest. Wikkel daar je touw een paar keer extra omheen. Als je tevreden bent met de vorm en dikte van je steel, dan kun je de hoed gaan maken.

Voor de hoed heb je genoeg keus: puntig, bol, plat (hol en bol) of gewoon een fantasievorm. Een platte hoed maak je van een kartonnen cirkel. Knip de cirkel in tot het midden en vouw de uiteindes over elkaar. Lijm de delen aan elkaar en laat goed drogen. Deze cirkel kan je zowel hol als bol gebruiken.

Bolle hoeden kun je maken met proppen krantenpapier, eventueel met een kartonnen cirkel als basis. Of met voorgemaakte papier maché of katoenen vormen.

Maak een gaatje in de hoed en lijm hem op je steel. Als je prikker nog uitsteekt boven de hoed, dan kort je deze pas in wanneer de lijm goed droog is.

Verstevig en vorm je hoed met krantenpapierproppen. Elke keer dat je een prop hebt geplaatst, dek je hem af met een strook krantenpapier wat je met behanglijm hebt ingesmeerd. Bouw de vorm langzaam op met meerdere lagen, zodat je een stevig geheel krijgt.

Papier maché laat zich uitstekend bijsnijden wanneer het goed droog is. Zo kan je scherpe randen, te dikke stukken of te puntige hoedjes gemakkelijk bijwerken. Dek het stuk waarin gesneden is, altijd weer af met een laagje krantenpapier met behanglijm.

Als de vorm van je paddenstoel goed is, kun je details gaan aanbrengen. Denk bijvoorbeeld aan een dikkere rand langs de hoed. Textuur kun je aanbrengen door middel van crêpe papier. Door de kreukels van boven naar beneden te laten lopen op de steel krijg je een heel mooi effect. Onder de hoed kan je crêpe papier gebruiken om de sporen te maken. Knip hiervoor een strook breder dan de radius van je hoed en rek alleen de bovenste rand uit zodat de strook een cirkel begint te vormen. Lijm de onderkant van de hoed in en plak de cirkel met crêpe papier er tegen aan.

Gebruik een dubbele laag crêpe papier om de ring (het kraagje) te vormen. En eventueel kleine stukjes om de onderkant te voorzien van "velletjes". Mocht je de juiste term hiervoor kennen, laat het me vooral weten.

Ik voorzie mijn papier maché altijd eerst van een laag goed dekkende, witte grondverf. Bij een hoop kleuren verf, blijf je de letters van het krantenpapier er door heen zien. Ook na een aantal lagen. Uiteraard kan je de paddenstoel ook onbeschilderd laten en/of voorzien van een laagje mooi papier, zoals oude boeken of tijdschriften. Wacht in ieder geval met verven (of beplakken) tot je paddenstoel goed droog is. Afhankelijk van de dikte van je papier maché en hoeveel behanglijm je hebt gebruikt kan dat een paar uur tot een hele dag zijn.

Na de witte grondlaag ga je de paddenstoel beschilderen. Hier komt een plaatje ook weer goed van pas. Vaak heeft de hoed een gradiënt van buiten naar binnen. Bij vliegenzwammen is de buitenste rand wat geler en het midden van de hoed donkerder rood. Begin met een basis kleur rood en breng de kleurschakeringen als laatste aan.

De steel bij vliegenzwammen is crème wit, maar zal vlekjes hebben waar hij vuil of beschadigd is. Om contrast aan te brengen tussen de steel en de ring (en de "velletjes") kun je deze ook iets donkerder maken langs de randen.

Lijm kleine propjes op de hoed om de grote stippen te maken. Kleine stippen maak je met witte verf.

Als laatste kun je de sporen onder de hoed benadrukken door er met bruine wasco of verf langs te gaan. Zorg dat alleen de uitstekende ribbeltjes van het crêpe papier verkleuren, zodat de textuur diepte krijgt.

En zo maak je dus een bos vol paddenstoelen. Je kan de paddenstoelen monteren op kleine schijfjes hout, zodat ze stabiel staan. Of bij elkaar op een grote schijf hout of plank. Ik gebruik elk jaar paddenstoelen bij de kerstversiering, omdat ze zo mooi matchen met kerstgroen en dennenappels. Maar eigenlijk doen ze het altijd en overal goed. Dus maak er vandaag nog een paar, dat ga ik sowieso doen.